دنیای شگفت‌انگیز و انواع لاستیک‌ها

انواع لاستیک

چکیده

این مقاله راهنمای جامعی برای انتخاب لاستیک مناسب جهت تولید قطعات مختلف است. لاستیک‌ها به دو دسته طبیعی (NR) و مصنوعی تقسیم می‌شوند. لاستیک طبیعی انعطاف‌پذیر، مقاوم در برابر سایش و دارای خاصیت ارتجاعی عالی است. لاستیک‌های مصنوعی تنوع زیادی دارند و هر کدام خواص ویژه‌ای دارند. مقاله به بررسی 10 نوع لاستیک از جمله NR, SBR, NBR, EPDM, CR, Silicone, FKM, IIR, ACM و ECO می‌پردازد. برای هر نوع، خواص، مزایا، معایب و کاربردها به همراه مثال‌هایی از قطعات ساخته شده با آن لاستیک ارائه می‌شود. انتخاب لاستیک مناسب به دانش کافی در مورد خواص و ویژگی‌های هر نوع و همچنین شرایط کاربری قطعه بستگی دارد. وستا رابر به عنوان زیرمجموعه شرکت پدیده صنعت وستا، با تجربه در زمینه تولید قطعات لاستیکی و سیلیکونی، آماده ارائه مشاوره تخصصی در این زمینه است.

راهنمای جامع انتخاب لاستیک مناسب برای هر نوع قطعه

انواع لاستیک‌ها به عنوان یکی از پرکاربردترین مواد پلیمری در جهان، نقشی حیاتی در صنایع مختلف ایفا می‌کنند. از تایرهای خودرو و هواپیما گرفته تا واشرهای کوچک در لوازم خانگی، لاستیک‌ها به دلیل خواص منحصربه‌فرد خود مانند انعطاف‌پذیری، مقاومت در برابر سایش، عایق بودن و جذب ضربه، کاربردهای گسترده‌ای پیدا کرده‌اند. اما تنوع لاستیک‌ها بسیار زیاد است و هر کدام خواص و ویژگی‌های خاص خود را دارند. انتخاب لاستیک مناسب برای هر کاربرد، امری بسیار مهم و حیاتی است که می‌تواند بر عملکرد، طول عمر و ایمنی قطعات تاثیر بسزایی بگذارد.در این مقاله جامع، سفری به دنیای شگفت‌انگیز لاستیک‌ها خواهیم داشت و با انواع مختلف لاستیک‌ها، خواص و کاربردهای آن‌ها آشنا خواهیم شد. تمرکز اصلی این مقاله بر انتخاب لاستیک مناسب برای انواع قطعات است و برای هر نوع لاستیک، مثال‌های متعددی از قطعات ساخته شده با آن ارائه خواهد شد.

با مطالعه این مقاله، درک عمیق‌تری از دنیای لاستیک‌ها پیدا خواهید کرد و می‌توانید با دیدی باز و آگاهانه، بهترین لاستیک را برای نیازهای خود انتخاب کنید.

دسته‌بندی کلی لاستیک‌ها

لاستیک‌ها به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

لاستیک‌های طبیعی (Natural Rubber – NR)

این نوع لاستیک از شیره درخت Hevea brasiliensis استخراج می‌شود و به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، مقاومت در برابر سایش و پارگی، و خاصیت ارتجاعی عالی شناخته شده است.

لاستیک‌های مصنوعی (Synthetic Rubber)

این نوع از انواع لاستیک‌ها به صورت مصنوعی از مشتقات نفتی تولید می‌شوند و تنوع بسیار زیادی دارند. هر کدام از لاستیک‌های مصنوعی، خواص و ویژگی‌های خاص خود را دارند که آن‌ها را برای کاربردهای مختلف مناسب می‌سازد.

حال به بررسی دقیق‌تر انواع لاستیک‌ها و کاربردهای آن‌ها می‌پردازیم:

1. لاستیک طبیعی (Natural Rubber – NR):

همانطور که گفته شد، لاستیک طبیعی از شیره درخت Hevea brasiliensis به دست می‌آید.

این نوع لاستیک دارای خواص زیر است:

  • انعطاف‌پذیری بالا: لاستیک طبیعی بسیار انعطاف‌پذیر است و می‌تواند به راحتی خم و کشیده شود.
  • مقاومت در برابر سایش و پارگی: این لاستیک مقاومت خوبی در برابر سایش و پارگی دارد و برای کاربردهایی که نیاز به مقاومت در برابر سایش است، مناسب می‌باشد.
  • خاصیت ارتجاعی عالی: لاستیک طبیعی خاصیت ارتجاعی بسیار خوبی دارد و پس از تغییر شکل، به سرعت به حالت اولیه خود باز می‌گردد.
  • مقاومت در برابر دمای پایین: لاستیک طبیعی در دماهای پایین عملکرد خوبی دارد و انعطاف‌پذیری خود را حفظ می‌کند.
  • چسبندگی خوب: لاستیک طبیعی به بسیاری از مواد به خوبی می‌چسبد.

معایب لاستیک طبیعی:

  • مقاومت ضعیف در برابر روغن‌ها، حلال‌ها و مواد شیمیایی: لاستیک طبیعی در برابر روغن‌ها، حلال‌ها و مواد شیمیایی مقاومت کمی دارد و ممکن است در تماس با این مواد تخریب شود.
  • مقاومت ضعیف در برابر ازون و نور خورشید: لاستیک طبیعی در برابر ازون و نور خورشید مقاومت کمی دارد و ممکن است دچار ترک‌خوردگی و تخریب شود.
  • مقاومت حرارتی پایین: لاستیک طبیعی در دماهای بالا مقاومت کمی دارد و ممکن است نرم و چسبنده شود.

کاربردهای لاستیک طبیعی و مثال‌هایی از قطعات:

با توجه به خواص ذکر شده، لاستیک طبیعی در ساخت قطعات زیر کاربرد دارد:

  • تایرهای خودرو و کامیون: به دلیل مقاومت در برابر سایش و پارگی، و خاصیت ارتجاعی بالا.
  • دستکش‌های لاستیکی: به دلیل انعطاف‌پذیری و چسبندگی خوب.
  • واشرهای آب‌بندی: به دلیل انعطاف‌پذیری و خاصیت ارتجاعی.
  • نوارهای نقاله: به دلیل مقاومت در برابر سایش و پارگی.
  • قطعات ضربه‌گیر: به دلیل خاصیت ارتجاعی و جذب ضربه.
  • شیلنگ‌های آب: به دلیل انعطاف‌پذیری و مقاومت در برابر پارگی.
  • توپ‌های ورزشی (مانند توپ بسکتبال): به دلیل خاصیت ارتجاعی بالا.
  • روکش غلطک‌ها: به دلیل مقاومت در برابر سایش و چسبندگی خوب.
  • تسمه‌های انتقال نیرو (در تیراژ پایین): به دلیل انعطاف‌پذیری و مقاومت در برابر پارگی

2. لاستیک استایرن بوتادین (Styrene Butadiene Rubber – SBR)

لاستیک SBR یکی از پرکاربردترین از انواع لاستیک‌های مصنوعی است که از کوپلیمریزاسیون استایرن و بوتادین به دست می‌آید. این لاستیک دارای خواص زیر است:

  • مقاومت در برابر سایش: لاستیک SBR مقاومت خوبی در برابر سایش دارد و از این نظر مشابه لاستیک طبیعی است.
  • قیمت مناسب: SBR نسبت به بسیاری از لاستیک‌های مصنوعی دیگر قیمت پایین‌تری دارد.
  • مقاومت در برابر حرارت: SBR نسبت به لاستیک طبیعی مقاومت حرارتی بالاتری دارد.
  • فرآیندپذیری خوب: SBR به راحتی فرآیند می‌شود و می‌توان آن را به اشکال مختلف درآورد.

معایب لاستیک SBR:

  • مقاومت ضعیف در برابر روغن‌ها و حلال‌ها: SBR در برابر روغن‌ها و حلال‌ها مقاومت کمی دارد.
  • مقاومت ضعیف در برابر ازون و نور خورشید: SBR در برابر ازون و نور خورشید مقاومت کمی دارد و ممکن است دچار ترک‌خوردگی شود.
  • خاصیت ارتجاعی کمتر نسبت به لاستیک طبیعی: SBR خاصیت ارتجاعی کمتری نسبت به لاستیک طبیعی دارد.

کاربردهای لاستیک SBR و مثال‌هایی از قطعات:

  • تایرهای خودرو (به خصوص تایرهای اقتصادی): به دلیل مقاومت در برابر سایش و قیمت مناسب.
  • کفپوش‌ها: به دلیل مقاومت در برابر سایش و قیمت مناسب.
  • شیلنگ‌ها: به دلیل فرآیندپذیری خوب و قیمت مناسب.
  • قطعات ضربه‌گیر (با سختی بالا): به دلیل مقاومت در برابر سایش.
  • روکش کابل‌ها: به دلیل فرآیندپذیری خوب و قیمت مناسب.
  • تسمه‌های نقاله (برای کاربردهای سبک): به دلیل مقاومت در برابر سایش و قیمت مناسب.
  • واشرهای آب‌بندی (برای کاربردهای غیر روغنی): به دلیل قیمت مناسب و فرآیندپذیری خوب.
  • قطعات عایق الکتریکی (با افزودن مواد افزودنی خاص): به دلیل قیمت مناسب و فرآیندپذیری خوب.

3. لاستیک نیتریل (Nitrile Butadiene Rubber – NBR):

لاستیک NBR که به لاستیک نیتریل نیز معروف است، از کوپلیمریزاسیون آکریلونیتریل و بوتادین به دست می‌آید. این لاستیک به دلیل مقاومت عالی در برابر روغن‌ها و حلال‌ها شناخته شده است.

خواص لاستیک NBR:

  • مقاومت عالی در برابر روغن‌ها، سوخت‌ها و حلال‌ها: NBR در برابر انواع روغن‌ها، سوخت‌ها و حلال‌های هیدروکربنی مقاومت بسیار خوبی دارد.
  • مقاومت در برابر سایش: NBR مقاومت خوبی در برابر سایش دارد.
  • مقاومت حرارتی متوسط: NBR می‌تواند دماهای نسبتاً بالا را تحمل کند.
  • مقاومت در برابر پارگی: NBR مقاومت خوبی در برابر پارگی دارد.

معایب لاستیک NBR:

  • مقاومت ضعیف در برابر ازون و نور خورشید: NBR در برابر ازون و نور خورشید مقاومت کمی دارد.
  • انعطاف‌پذیری کمتر نسبت به لاستیک طبیعی: NBR انعطاف‌پذیری کمتری نسبت به لاستیک طبیعی دارد.
  • قیمت بالاتر نسبت به SBR: NBR قیمت بالاتری نسبت به SBR دارد.

کاربردهای لاستیک NBR و مثال‌هایی از قطعات:

  • اورینگ‌ها و کاسه نمدها: به دلیل مقاومت عالی در برابر روغن‌ها و حلال‌ها.
  • شیلنگ‌های سوخت و روغن: به دلیل مقاومت عالی در برابر روغن‌ها و سوخت‌ها.
  • دستکش‌های مقاوم در برابر مواد شیمیایی: به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها، حلال‌ها و مواد شیمیایی.
  • واشرهای آب‌بندی در موتورها و پمپ‌ها: به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها و حرارت.
  • دیافراگم‌ها: به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها و حلال‌ها.
  • روکش غلطک‌های مورد استفاده در صنایع چاپ و نساجی: به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها و حلال‌ها.
  • قطعات مورد استفاده در صنایع نفت و گاز: به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها، سوخت‌ها و مواد شیمیایی.
  • تسمه‌های انتقال نیرو (برای محیط‌های روغنی): به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها.

4. لاستیکEPDM (Ethylene Propylene Diene Monomer):

لاستیک EPDM از ترپلیمریزاسیون اتیلن، پروپیلن و یک دی‌ان غیر کونژوگه به دست می‌آید. این لاستیک به دلیل مقاومت عالی در برابر ازون، نور خورشید، شرایط جوی و مواد شیمیایی شناخته شده است.

خواص لاستیک EPDM:

  • مقاومت عالی در برابر ازون، نور خورشید و شرایط جوی: EPDM در برابر ازون، نور خورشید و شرایط جوی مختلف مقاومت بسیار خوبی دارد و دچار ترک‌خوردگی و تخریب نمی‌شود.
  • مقاومت در برابر مواد شیمیایی: EPDM در برابر بسیاری از مواد شیمیایی، اسیدها و بازها مقاومت خوبی دارد.
  • مقاومت حرارتی بالا: EPDM می‌تواند دماهای بالا را تحمل کند.
  • عایق الکتریکی: EPDM یک عایق الکتریکی بسیار خوب است.
  • انعطاف‌پذیری خوب در دماهای پایین: EPDM در دماهای پایین انعطاف‌پذیری خود را حفظ می‌کند.

معایب لاستیک EPDM:

  • مقاومت ضعیف در برابر روغن‌ها و حلال‌های هیدروکربنی: EPDM در برابر روغن‌ها و حلال‌های هیدروکربنی مقاومت کمی دارد.
  • مقاومت به سایش کمتر نسبت به NR و SBR: EPDM مقاومت به سایش کمتری نسبت به NR و SBR دارد.

کاربردهای لاستیک EPDM و مثال‌هایی از قطعات:

  • واشرهای آب‌بندی در فضای باز: به دلیل مقاومت در برابر ازون، نور خورشید و شرایط جوی.
  • روکش کابل‌های برق: به دلیل مقاومت در برابر ازون، نور خورشید و خاصیت عایق الکتریکی.
  • شیلنگ‌های رادیاتور خودرو: به دلیل مقاومت حرارتی و مقاومت در برابر مایع خنک‌کننده.
  • نوارهای آب‌بندی درب و پنجره: به دلیل مقاومت در برابر ازون، نور خورشید و شرایط جوی.
  • غشاهای بام (ممبرین): به دلیل مقاومت در برابر ازون، نور خورشید و شرایط جوی.
  • قطعات مورد استفاده در صنایع تصفیه آب: به دلیل مقاومت در برابر مواد شیمیایی.
  • دیافراگم‌ها (برای کاربردهای غیر روغنی): به دلیل مقاومت در برابر مواد شیمیایی و حرارت.
  • تسمه‌های نقاله (برای محیط‌های بیرونی): به دلیل مقاومت در برابر ازون و نور خورشید.

5. لاستیک کلروپرن (Chloroprene Rubber – CR) یا نئوپرن (Neoprene):

لاستیک کلروپرن که با نام تجاری نئوپرن نیز شناخته می‌شود، از پلیمریزاسیون کلروپرن به دست می‌آید. این لاستیک تعادل خوبی بین خواص مختلف از انواع لاستیک ها برقرار می‌کند و در برابر روغن‌ها، حرارت، شعله، ازون و شرایط جوی مقاومت مناسبی دارد.

خواص لاستیک CR:

  • مقاومت خوب در برابر روغن‌ها و حلال‌ها: CR نسبت به SBR و NR مقاومت بهتری در برابر روغن‌ها و حلال‌ها دارد، اما به خوبی NBR نیست.
  • مقاومت در برابر حرارت: CR مقاومت حرارتی خوبی دارد.
  • مقاومت در برابر شعله: CR به سختی آتش می‌گیرد و در صورت اشتعال، خود به خود خاموش می‌شود.
  • مقاومت در برابر ازون و شرایط جوی: CR مقاومت خوبی در برابر ازون و شرایط جوی دارد.
  • مقاومت در برابر سایش: CR مقاومت خوبی در برابر سایش دارد.
  • چسبندگی خوب: CR به بسیاری از مواد به خوبی می‌چسبد.

معایب لاستیک CR:

  • قیمت بالاتر نسبت به SBR و NR: CR قیمت بالاتری نسبت به SBR و NR دارد.
  • انعطاف‌پذیری کمتر در دماهای پایین: CR در دماهای پایین انعطاف‌پذیری کمتری نسبت به NR دارد.

کاربردهای لاستیک CR و مثال‌هایی از قطعات:

  • لباس‌های غواصی: به دلیل مقاومت در برابر آب، حرارت و سایش.
  • دستکش‌های صنعتی: به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها، حلال‌ها و مواد شیمیایی.
  • شیلنگ‌های هیدرولیک: به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها و حرارت.
  • روکش کابل‌ها: به دلیل مقاومت در برابر شعله، ازون و شرایط جوی.
  • واشرهای آب‌بندی: به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها، حرارت و شرایط جوی.
  • تسمه‌های انتقال نیرو: به دلیل مقاومت در برابر سایش، حرارت و روغن‌ها.
  • قطعات ضربه‌گیر: به دلیل مقاومت در برابر سایش و خاصیت جذب ضربه.
  • اتصالات انعطاف‌پذیر: به دلیل مقاومت در برابر حرارت و شرایط جوی

6. لاستیک سیلیکون (Silicone Rubber):

لاستیک سیلیکون از پلیمریزاسیون سیلیکون‌ها به دست می‌آید. این لاستیک به دلیل مقاومت حرارتی فوق‌العاده، انعطاف‌پذیری در دماهای بسیار پایین، مقاومت در برابر ازون و نور خورشید، و زیست‌سازگاری شناخته شده است.

خواص لاستیک سیلیکون:

  • مقاومت حرارتی فوق‌العاده: سیلیکون می‌تواند دماهای بسیار بالا (تا 250 درجه سانتیگراد و حتی بالاتر) را تحمل کند.
  • انعطاف‌پذیری در دماهای بسیار پایین: سیلیکون در دماهای بسیار پایین (تا -50 درجه سانتیگراد و حتی پایین‌تر) انعطاف‌پذیری خود را حفظ می‌کند.
  • مقاومت در برابر ازون و نور خورشید: سیلیکون در برابر ازون و نور خورشید مقاومت بسیار خوبی دارد.
  • زیست‌سازگاری: سیلیکون با بدن انسان سازگار است و برای کاربردهای پزشکی مناسب می‌باشد.
  • عایق الکتریکی: سیلیکون یک عایق الکتریکی بسیار خوب است.
  • مقاومت در برابر آب و رطوبت: سیلیکون در برابر آب و رطوبت مقاومت بسیار خوبی دارد.

معایب لاستیک سیلیکون:

  • مقاومت ضعیف در برابر سایش: سیلیکون مقاومت به سایش پایینی دارد.
  • مقاومت ضعیف در برابر روغن‌ها و حلال‌های هیدروکربنی: سیلیکون در برابر روغن‌ها و حلال‌های هیدروکربنی مقاومت کمی دارد.
  • قیمت بالا: سیلیکون نسبت به بسیاری از لاستیک‌های دیگر قیمت بالاتری دارد.
  • استحکام کششی پایین: سیلیکون استحکام کششی پایینی دارد.

کاربردهای لاستیک سیلیکون و مثال‌هایی از قطعات:

  • اورینگ‌ها و کاسه نمدها در دماهای بالا: به دلیل مقاومت حرارتی فوق‌العاده.
  • قطعات مورد استفاده در صنایع غذایی و دارویی: به دلیل زیست‌سازگاری و مقاومت در برابر حرارت.
  • واشرهای آب‌بندی در فرها و اجاق‌ها: به دلیل مقاومت حرارتی فوق‌العاده.
  • قطعات مورد استفاده در تجهیزات پزشکی: به دلیل زیست‌سازگاری و مقاومت در برابر حرارت (قابل اتوکلاو)
  • روکش کابل‌های مورد استفاده در دماهای بالا: به دلیل مقاومت حرارتی فوق‌العاده و خاصیت عایق الکتریکی.
  • قالب‌های شیرینی‌پزی و پخت و پز: به دلیل مقاومت حرارتی، نچسب بودن و بهداشتی بودن.
  • پستانک و سرشیشه نوزاد: به دلیل زیست‌سازگاری و بهداشتی بودن.
  • لنزهای تماسی: به دلیل زیست‌سازگاری و عبورپذیری اکسیژن.
  • ایمپلنت‌های پزشکی: به دلیل زیست‌سازگاری.
  • دیافراگم‌ها (برای کاربردهای دما بالا): به دلیل مقاومت حرارتی فوق‌العاده.
  • واشرهای آب‌بندی برای کاربردهای خاص (مانند محیط‌های خلاء): به دلیل مقاومت در برابر ازون و شرایط جوی.

7. لاستیک فلوروکربن (Fluorocarbon Rubber – FKM) یا وایتون (Viton):

لاستیک فلوروکربن که با نام تجاری وایتون نیز شناخته می‌شود، از پلیمریزاسیون مونومرهای فلوئوردار به دست می‌آید. این لاستیک به دلیل مقاومت استثنایی در برابر حرارت، مواد شیمیایی، روغن‌ها و حلال‌ها شناخته شده است

خواص لاستیک وایتون:

  • مقاومت حرارتی فوق‌العاده: FKM می‌تواند دماهای بسیار بالا (تا 200 درجه سانتیگراد و حتی بالاتر به صورت مداوم و تا 300 درجه به صورت مقطعی) را تحمل کند.
  • مقاومت شیمیایی عالی: FKM در برابر طیف وسیعی از مواد شیمیایی، اسیدها، بازها، روغن‌ها و حلال‌ها، حتی در دماهای بالا، مقاومت بسیار خوبی دارد.
  • مقاومت عالی در برابر ازون و شرایط جوی: FKM در برابر ازون و شرایط جوی مختلف مقاومت بسیار خوبی دارد.
  • مقاومت در برابر سایش: FKM مقاومت خوبی در برابر سایش دارد.
  • نفوذپذیری پایین: FKM نفوذپذیری بسیار پایینی در برابر گازها و مایعات دارد.

معایب لاستیک FKM:

  • قیمت بسیار بالا: FKM یکی از گران‌ترین لاستیک‌های موجود در بازار است.
  • انعطاف‌پذیری کم در دماهای پایین: FKM در دماهای پایین انعطاف‌پذیری کمی دارد و ممکن است شکننده شود.
  • فرآیندپذیری دشوار: فرآیند تولید قطعات با FKM دشوارتر از سایر لاستیک‌ها است.

کاربردهای لاستیک FKM و مثال‌هایی از قطعات:

  • اورینگ‌ها و کاسه نمدها در موتورهای جت و تجهیزات هوافضا: به دلیل مقاومت حرارتی فوق‌العاده و مقاومت در برابر سوخت‌ها و روغن‌ها.
  • قطعات مورد استفاده در صنایع شیمیایی و پتروشیمی: به دلیل مقاومت شیمیایی عالی.
  • واشرهای آب‌بندی در محیط‌های خورنده و دما بالا: به دلیل مقاومت حرارتی و شیمیایی فوق‌العاده.
  • شیلنگ‌های انتقال مواد شیمیایی: به دلیل مقاومت شیمیایی عالی.
  • دیافراگم‌ها در پمپ‌ها و کمپرسورهای خاص: به دلیل مقاومت شیمیایی و حرارتی.
  • روکش کابل‌های مورد استفاده در محیط‌های خورنده و دما بالا: به دلیل مقاومت شیمیایی و حرارتی.
  • غشاهای جداسازی گاز: به دلیل نفوذپذیری پایین و مقاومت شیمیایی.
  • قطعات مورد استفاده در تجهیزات حفاری نفت و گاز: به دلیل مقاومت در برابر حرارت، فشار و مواد شیمیایی خورنده.

8. لاستیک بوتیل (Butyl Rubber – IIR):


لاستیک بوتیل از کوپلیمریزاسیون ایزوبوتیلن با مقدار کمی ایزوپرن به دست می‌آید. این لاستیک به دلیل نفوذپذیری بسیار پایین در برابر گازها و رطوبت شناخته شده است.

خواص لاستیک IIR:

  • نفوذپذیری بسیار پایین: IIR کمترین نفوذپذیری را در برابر گازها و رطوبت در بین تمام لاستیک‌ها دارد.
  • مقاومت خوب در برابر ازون و شرایط جوی: IIR مقاومت خوبی در برابر ازون و شرایط جوی دارد.
  • مقاومت در برابر مواد شیمیایی: IIR در برابر بسیاری از مواد شیمیایی، اسیدها و بازها مقاومت خوبی دارد.
  • جذب ارتعاشات: IIR خاصیت جذب ارتعاشات خوبی دارد.
  • مقاومت حرارتی متوسط: IIR می‌تواند دماهای نسبتاً بالا را تحمل کند.

معایب لاستیک IIR:

  • مقاومت ضعیف در برابر روغن‌ها و حلال‌های هیدروکربنی: IIR در برابر روغن‌ها و حلال‌های هیدروکربنی مقاومت کمی دارد.
  • مقاومت به سایش کمتر نسبت به NR و SBR: IIR مقاومت به سایش کمتری نسبت به NR و SBR دارد.
  • فرآیندپذیری دشوار: فرآیند تولید قطعات با IIR دشوارتر از سایر لاستیک‌ها است.

کاربردهای لاستیک IIR و مثال‌هایی از قطعات:

  • تیوپ لاستیک‌های بدون تیوب (تیوبلس): به دلیل نفوذپذیری بسیار پایین در برابر هوا.
  • آسترهای داخلی مخازن نگهداری مواد شیمیایی: به دلیل نفوذپذیری پایین و مقاومت در برابر مواد شیمیایی.
  • درزگیرها و واشرهای آب‌بندی برای جلوگیری از نشت گاز: به دلیل نفوذپذیری بسیار پایین.
  • قطعات ضربه‌گیر و لرزه‌گیر: به دلیل خاصیت جذب ارتعاشات.
  • روکش کابل‌های زیردریایی: به دلیل نفوذپذیری پایین در برابر آب و مقاومت در برابر شرایط جوی.
  • دیافراگم‌ها (برای کاربردهای غیر روغنی): به دلیل نفوذپذیری پایین و مقاومت در برابر مواد شیمیایی.
  • درپوش بطری‌های دارویی: به دلیل نفوذپذیری پایین و مقاومت در برابر مواد شیمیایی.

9. لاستیک اکریلیک (Acrylic Rubber – ACM):

لاستیک اکریلیک از پلیمریزاسیون مونومرهای اکریلیک به دست می‌آید. این لاستیک به دلیل مقاومت خوب در برابر حرارت و روغن‌ها شناخته شده است.

خواص لاستیک ACM:

  • مقاومت حرارتی خوب: ACM می‌تواند دماهای بالا (تا 175 درجه سانتیگراد) را تحمل کند.
  • مقاومت خوب در برابر روغن‌ها: ACM مقاومت خوبی در برابر روغن‌های داغ دارد.
  • مقاومت در برابر ازون و شرایط جوی: ACM مقاومت خوبی در برابر ازون و شرایط جوی دارد.

معایب لاستیک ACM:

  • انعطاف‌پذیری کم در دماهای پایین: ACM در دماهای پایین انعطاف‌پذیری کمی دارد.
  • مقاومت ضعیف در برابر آب و بخار آب: ACM در برابر آب و بخار آب مقاومت کمی دارد.
  • قیمت بالا: ACM نسبت به بسیاری از لاستیک‌های دیگر قیمت بالاتری دارد.

کاربردهای لاستیک ACM و مثال‌هایی از قطعات:

  • اورینگ‌ها و کاسه نمدها در موتور خودرو (مخصوصا در قسمت‌هایی که با روغن داغ در تماس هستند): به دلیل مقاومت حرارتی و مقاومت در برابر روغن‌ها.
  • شیلنگ‌های انتقال روغن داغ: به دلیل مقاومت حرارتی و مقاومت در برابر روغن‌ها.
  • واشرهای آب‌بندی در گیربکس‌ها و دیفرانسیل‌ها: به دلیل مقاومت حرارتی و مقاومت در برابر روغن‌ها.
  • دیافراگم‌ها (برای کاربردهای دما بالا و مقاوم به روغن): به دلیل مقاومت حرارتی و مقاومت در برابر روغن‌ها.

10. لاستیک اپی‌کلروهیدرین (Epichlorohydrin Rubber – ECO):

لاستیک اپی‌کلروهیدرین از پلیمریزاسیون اپی‌کلروهیدرین به دست می‌آید. این لاستیک ترکیبی از خواص NBR و EPDM را ارائه می‌دهد و در برابر روغن‌ها، حرارت، ازون و شعله مقاومت خوبی دارد.

خواص لاستیک ECO:

  • مقاومت خوب در برابر روغن‌ها و حلال‌ها: ECO مقاومت خوبی در برابر روغن‌ها و حلال‌ها دارد.
  • مقاومت حرارتی خوب: ECO می‌تواند دماهای نسبتاً بالا را تحمل کند.
  • مقاومت در برابر ازون و شرایط جوی: ECO مقاومت خوبی در برابر ازون و شرایط جوی دارد.
  • مقاومت در برابر شعله: ECO به سختی آتش می‌گیرد و در صورت اشتعال، خود به خود خاموش می‌شود.
  • انعطاف‌پذیری خوب در دماهای پایین: ECO در دماهای پایین انعطاف‌پذیری خوبی دارد.

معایب لاستیک ECO:

  • قیمت بالا: ECO نسبت به بسیاری از لاستیک‌های دیگر قیمت بالاتری دارد.
  • مقاومت به سایش کمتر نسبت به NR و SBR: ECO مقاومت به سایش کمتری نسبت به NR و SBR دارد.
  • کاربردهای لاستیک ECO و مثال‌هایی از قطعات:
  • شیلنگ‌های سوخت: به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها، حلال‌ها و حرارت.
  • قطعات مورد استفاده در صنایع خودروسازی: به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها، حرارت و ازون.
  • روکش کابل‌ها: به دلیل مقاومت در برابر شعله، ازون و شرایط جوی.
  • واشرهای آب‌بندی: به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها، حرارت و ازون.
  • دیافراگم‌ها: به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها، حرارت و ازون.

نتیجه‌گیری:

همانطور که مشاهده کردید، دنیای لاستیک‌ها بسیار متنوع و پیچیده است. انتخاب لاستیک مناسب برای هر کاربرد، نیازمند دانش کافی در مورد خواص و ویژگی‌های هر نوع لاستیک است. در این مقاله سعی شد تا با معرفی انواع مختلف لاستیک‌ها و ارائه مثال‌های متعدد از قطعات ساخته شده با هر کدام، راهنمای جامعی برای انتخاب بهترین لاستیک برای نیازهای شما ارائه شود.

به یاد داشته باشید که عوامل متعددی مانند نوع فرآیند تولید، نوع ماده اولیه، ابعاد و پیچیدگی قطعه، تیراژ تولید و بودجه نیز در انتخاب نهایی شما تاثیرگذار خواهند بود.با در نظر گرفتن این موارد و مطالعه دقیق این مقاله، می‌توانید با اطمینان خاطر، بهترین لاستیک را برای تولید قطعات مورد نظر خود انتخاب کنید و از عملکرد، طول عمر و ایمنی آن‌ها اطمینان حاصل نمایید. همچنین، مشورت با متخصصان این حوزه، مانند تیم مجرب وستا رابر، می‌تواند شما را در این مسیر یاری رساند. وستا رابر به عنوان زیرمجموعه شرکت پدیده صنعت وستا، با سال‌ها تجربه در زمینه طراحی، مهندسی معکوس و تولید قطعات لاستیکی و سیلیکونی، آماده ارائه مشاوره تخصصی به شما در انتخاب بهترین مواد و فرآیند تولید برای پروژه‌هایتان است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *